RAMAZAN DANIŞ
rdanis@gmail.com
Amaaan ÇİLLİ,ÇİLLİ de yavrum ÇİLLİ.
07/02/2022   Amaaan ÇİLLİ,ÇİLLİ de yavrum ÇİLLİ. Başlık her ne kadar aşina gelse de içerik tam tersi Üzümle Et aşkının dillere destan olacak hikayesin adıdır ÇİLLİ. Türkmen aşiretlerin de çok iyi bilinen bu destan zamanla unutulmaya yüz tutsa da bu destanı gelecek nesillere aktaracak Dede Korkut nerede derken günümüzde onu aratmayacak bir Kahraman çıkmış aslında. Geçtiğimiz günlerde bir kitap geçti elime Çumra Karapınar Aşene kültürünü anlatan Anlattığı hikayeler Orta Asya’da yaşanmakla kalmamış. Kulaktan duyulmuş, dil ile tadılmış mide buluşmuş hikayeler. Nermin ERKOYUNCU hocamız Türkmen düğünlerinin geçmiş yıllarda baş yemeği olan ‘çilli’yi unutulmasın diye. Hotamış Türkmenlerinin bu özel yemeğine düğünlerde, bayramlarda ve özel ikramlarda da olsa yapılsın diye Gastronomiye kazandırmış. GASTRONOMİ ŞEHRİ KONYA diye anılmak adına Konya Büyükşehir Belediye Başkanımız Uğur İbrahim ALTAY beyfendinin bu çabasına katkı sağlamak için Çumra'nın Rahmetli Başkanı Halit OFLAZ'ın Türk kültürüne büyük hizmet bu kitaptan Mastercheaf ekibindeki bir arkadaşım benden isteyene kadar haberim olmadı bu da benim ayıbım. Yemek yapmayı seven ANNELERİMİZ Çumra Belediyesi kültür bürodan bu kitabı temin edip kütüphanelerinize kazandırın. Muhtarlarımız birer adet te olsa gelecek nesiller için bu kitaba ulaşmalı saklamalı ÜZÜM VE ETİN KARIŞIMIYLA PİŞİRİLİYOR Çocukluk zamanımda bu yemeği yemek için iki de bir köye gitmek isterdim. Aşenelerde Özel günlerin yemeği olan ÇİLLİ (şirli) eve gelen misafirlerin kendilerini özel hissetmesi içinde yapıldığından, her köye gidiş eve gelen misafir konumuna katardı bizi. Konya ve Karaman'a bağlı köylerde yaşayan Hotamış Türkmenlerinin birbirinden lezzetli yemeklerinin başında gelen Çilli yemeğinin geçmişi Orta Asya'ya kadar uzanıyor. Çok eskiden beri bilinen çilli yemeğinin Orta Asya’dan geldiğine inanılıyor. Türkmen köylerinde hemen hemen herkesin bildiği bu yemek et ve üzüm ile yapılıyor. Üzümün yemek içerisinde kullanılmasına alışkın olmayanlar yemek konusunda tereddüt etse de, bu yemek tadanların damaklarında farklı bir zevk sunuyor. Çilli yemeği Türkmen köyleri olan Türkmencamili, Türkmenkarahüyük, Üçhöyük, Uzunkuyu, Adakale, Sürgüç, Büyükaşlama, Küçükaşlama, Eğilmez, Karacaören, Kayacık, Ortaoba, Hotamış, İslik, Sazlıpınar, Boyalıtepe, Çiğil gibi köylerde yaygın olarak piririliyor. TÜRKMEN SOFRALARIN VAZGEÇİLMEZİ Çumra yöresi Türkmen Camili köyünden olan diyetisyen ve gastronomi üzerine tez çalışmasına Türkmen yemeklerini konu edinen Nermin ERKOYUNCU hocamızın kitabında her detayı anlatılan ÇİLLİ yemeği ve insan vücuduna faydaları, kalori değerleri en ince detayına varana kadar işlenmiştir. tarihe ışık tutacak bu eserin her bir satırında ise hem sağlık, hem kültür orta Asya’dan yani ATAYURT’tan yanımızda getirdiğimiz kültürel mirası kayıt altına alınması ziyadesi ile mutluluk vericidir. Çilli yemeği Türkmen köylerinde çok sık pişirilen bir yemek değil. Çilli yemeği özellikle düğünlerin ilk gününde pişiriler ve davetlilere ikram edilir. Çilli ayrıca bayram günlerinde de sofralardaki yerini alır. Köylerde özel davetlerde de pişirilen çilli yemeği sıradışı tadıyla Türkmenlerin vazgeçilmez yemekleri arasındadır. Çok bilinmeyen bu yemeği Türkmenler özel günlerinde pişirir. Türkmen kültürünün bir parçası olan çilli yemeğini lokantalarda bulmak imkansızdır. Çünkü bu yemeğin tarifini sadece Türkmen kadınları bilmektedir. Çilli yemeğine benzer bir yemek olan ‘üzümleme’nin Kayseri’de yapıldığı görülmüştür. Bugün Orta Asya Türklerinde sabah kahvaltısında çaya şeker yerine kuru üzüm, erik kurusu, çir (kayısı kurusu) katılarak çay yapılır ve bu çaya çirli çay denir. Çirli yemeğinin yapılış süresi yaklaşık 120 dakika. İÇİNDEKİ MALZEMELER : (6 Porsiyon için) -100 Gram Koyun eti (iri kuşbaşı) - 200 Gram Etli kaburga kemiği (koyun) -50 Gram Tereyağı (Erimiş) -200 Gram Kuru üzüm -100 Gram Şeker -Salça -Yarım Çay kaşığı Tuz - Yarım tatlı kaşığı kırmızı biber, Kara biber, Tuz YAPILIŞI: Etli kaburga kemikleri ve kuşbaşı etleri tereyağında kavrulur ve iyice kızartılır. Kırmızı biberini ekleyip karıştırılır. Daha sonra suyunu ilave edilip kaynatılır. Üzümün çöpü seçilip yıkanır. Etler pişmeye yakın üzüm ilave edilir. Üzümler şişene kadar pişirmeye devam edilir. Tuz ve şeker konulup bir taşım kaynatılır. Ocaktan indirip tencerenin kapağı kapatılarak dinlenmeye bırakılır. Not: Aşene (mutfak) demektir Türkmen yöresinde bu kitap yalnızca yemek tarifi değil lisans tezi olarak hazırlandığından kalori değerleri vb yönden de bir diyetisyen rehberi |
|
|
Yorumlar |
| Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
| GÖNENLİ MEHMET EFENDİ’DEN BİR HATIRA..! - 21/01/2022 |
| (Kuşluk (Duha) Namazı) |
